Dom opieki

Wzrost populacji osób starszych wydaje się być impulsem do zmiany polityki społecznej oraz medycyny w całym jej zarysie. Około 70 % gospodarstw domowych opiekuje się przynajmniej jedną osobą po 65 r.ż., natomiast 15% z nich korzysta z pomocy domów opieki. Trend dotyczący domów opieki, wydaje się wzrostowy biorąc pod uwagę projekcję demograficzną dla Polski. Szacuje się że w 2030 r. będzie ponad 8,5 mln osób starszych, co stanowi ponad 20% wszystkich Polaków. Medycyna zmienia się pod kątem tych danych. Organizowane są programy ogólnopolskie mające na celu określenie potrzeb seniorów (PolSenior), potrzeby te realizowane są za pomocą Uniwersytetów Trzeciego Wieku, powstaje większa ilość domów opieki państwowej jak i prywatnej, które starają się uzupełnić lukę w opiece oraz leczeniu ww. grupy. WITRYNA W TYM TEMACIE Około 1/3 osób starszych żyjących samodzielnie, upada w ciągu roku. W domach opieki liczba ta wzrasta do 50%. Około 40% seniorów ma zaburzenia równowagi. Równowaga jest rozumiana jako zdolność do utrzymania środka ciężkości ciała w granicach czworoboku podparcia w pozycji stojącej, siedzącej, zmianie pozycji i w chodzie. Zgodnie z definicją, utrzymanie środka ciężkości w granicach czworoboku podparcia jest złożonym kompleksem współdziałających z sobą trzech układów: przedsionkowego, proprioceptywnego oraz wzrokowego. Systemy te integrowane są przez móżdżek (cerebellum). Pomimo małej ilość badań naukowych na temat bezpośredniego udziału móżdżku w kontroli równowagi oraz lokomocji wiadomym jest, że zaburzenia płynące z tego układu manifestują się w większym wychyleniu ciała w przestrzeni (body sway). Co więcej, osoby starsze z uszkodzeniem móżdżku prezentują nadmierną reakcję wyrażoną zmianą postawy ciała w odpowiedzi na zmieniające się właściwości podłoża oraz większe wychylenie środka ciężkości w postawie wyprostowanej. Pogorszenie się równowagi prowadzi do upadków, konsekwencją upadków są złamania, złamania natomiast prowadzą do obniżonej sprawności funkcjonalnej rozumianej jako „…wykonywaniem i zaspokajaniem potrzeb życiowych osób starszych takich jak : poruszanie się, odżywianie, kontrolowanie czynności fizjologicznych czy utrzymywaniem higieny.”. Aktywność fizyczna oraz odpowiednio dobrane ćwiczenia mogą obniżyć ryzyko upadku od 37% do 61%. Programy usprawniania oraz obniżania ryzyka upadków powinny brać pod uwagę szeroką ocenę sprawności funkcjonalnej pacjenta. Należy ocenić możliwości równoważne pacjenta, siłę mięśniową, propriocepcje, gibkość, oraz procesy poznawcze. Również te cechy powinny być wykorzystywane w projektowaniu rehabilitacji w domach seniora. Taki program został zaprojekowany i realizowany jest w Domu Opieki w ramach badania naukowego. Zakłada on prace nad równowagą statyczną oraz dynamiczną pacjenta przez odpowiednio dobrane ćwiczenia siłowe kończyn dolnych (do 75% jednego podniesienia z maksymalnym możliwym do podniesienia oporem), gibkościowe, równoważne, dwu i wielozadaniowe. Badanie zostało zaprojektowane jako randomizowane badanie kontrolne. Osoby zakwalifikowane do badania będą stanowiły grupę osób starszych o sedentaryjnym trybie życia. Badanie I (wstępne), polegać będzie na wykonaniu wstępnych testów aktywności funkcjonalnej, pomiarów antropometrycznych, zdolności poznawczych oraz określenie preferowanej formy spędzania wolnego czasu. Wszystkie testy zostaną wykonane zgodnie z ich metodologią. Po wstępnej kwalifikacji (n=150) osoby starsze zostaną losowo przydzielone do czterech grup.